De maatschappij verandert snel. Verwachtingen ten aanzien van burgers in de huidige maatschappij evolueren ook aan een hoog tempo. Onderwijsprofessionals (leraren, directies, zorg-professionals) dienen leerlingen dan ook steeds in veranderende contexten op steeds evoluerende omstandigheden voor te bereiden. De voorbereiding van onderwijsprofessionals zelf op deze taak dient dan ook een dynamisch gegeven te zijn. Veranderende omstandigheden zoals onder meer de steeds groter wordende diversiteit noopt onderwijsprofessionals tot het aannemen van een veranderende rol in het onderwijsleerproces. Dit leidt tot de volgende vragen: wie is de onderwijsprofessional van de 21° eeuw? Welke rollen kunnen aan de onderwijsprofessional worden toebedeeld in de steeds sneller veranderende maatschappij? Hoe kunnen onderwijsprofessionals op deze verschillende rollen worden voorbereid? En hoe kunnen we anticiperen op de inhiberende factoren voor onderwijsprofessionals om deze veranderende rol op te nemen, en om handelingsverlegenheid tegen te gaan?

Deze onderzoekslijn bestaat uit twee modules: team-teaching en buitenschools leren. De eerste module van deze onderzoekslijn beoogt diepgaand inzicht op te bouwen in bestaande praktijken van team teaching in het Vlaamse basisonderwijs, met focus op beweegredenen en randvoorwaarden bij deze praktijken, alsook op de implicaties van team teaching op leer- en ontwikkelingskansen van leerlingen, op professionalisering van leraren en op schoolontwikkeling. De tweede module focust op buitenschools leren dat staat voor leraren en schoolteams die leren van professionals buiten de eigen werkcontext door doelgericht samen te werken rond een gedeelde leervraag. De onderzoeksdoelstelling is het beter begrijpen van beweegredenen en uitkomsten van dergelijke samenwerking op niveau van leerlingen, leerkrachten(team) en school, en hoe deze zich verhouden tot processen van schoolontwikkeling.

Centraal binnen dit onderzoek staat het schoolbeleid met twee deelaspecten, namelijk het strategisch beleid en het personeelsbeleid van de school. Uiteraard zijn er verschillende variabelen die een invloed uitoefenen op het schoolbeleid of die hierdoor zelf beïnvloed worden. De schoolleiding neemt ongetwijfeld een cruciale rol in. Daarnaast dient ook rekening te worden gehouden met interne en externe contextuele factoren, schoolkenmerken alsook met persoonlijke factoren op leraarniveau. Het
uiteindelijke doel van schoolbeleid omvat op leraarniveau het welbevinden van de leraar en het professioneel leren van de leraar. Scholen moeten zich dus bewust zijn van het belang van een goed personeelsbeleid dat ondersteunend werkt voor en geïntegreerd wordt in het ruimere schoolbeleid.

Er worden vijf hoofdonderzoeksvragen (verfijnd in verschillende deelonderzoeksvragen)vooropgesteld:

1. Hoe stemmen scholen het strategisch en het personeelsbeleid op elkaar af?
2. Hoe is de relatie tussen leiderschap, personeels- en strategisch beleid, schoolkenmerken en leerkrachtkenmerken enerzijds en welbevinden en professioneel leren van leerkrachten anderzijds?
3. Wie neemt een leidinggevende rol op voor het strategisch en personeelsbeleid?
4. Hoe ziet de wisselwerking eruit tussen schoolkenmerken en het schoolbeleid?
5. Hoe beïnvloeden structurele en culturele schoolkenmerken de opvattingen van leerkrachten en hun doelmatigheid?

Door middel van dit onderzoek wordt inzicht verschaft in de mechanismen die een rol spelen bij de keuzes die onderwijsprofessionals maken tijdens hun professionele loopbaan. Daarnaast wordt nagegaan hoe die keuzes een invloed hebben op het personeelsbeleid in scholen.

Er worden drie onderzoeksvragen vooropgesteld:

1. Welke keuzes maken onderwijsprofessionals doorheen hun loopbaan? Welke strategieën hanteren onderwijsprofessionals hiertoe?
2. Welke overwegingen spelen een rol in het maken van keuzes in hun onderwijsloopbaan?
3. Welke impact hebben de keuzes van onderwijsprofessionals op de mogelijkheden die schooldirecties hebben om personeelsbeleid te voeren?