Op 1 juli 2016 startte een steunpunt voor beleidsgericht onderwijsonderzoek. Het Steunpunt voor Onderwijsonderzoek (SONO) bestaat uit een consortium van Vlaamse onderzoekers en kent een looptijd van 4 jaar. De coördinatie van SONO gebeurt door de Vakgroep Onderwijskunde van de UGent met Professor Geert Devos als promotor-coördinator van SONO. De voornaamste opdrachten van het steunpunt zijn:

1. Wetenschappelijk onderzoek uitvoeren rond thema’s die de Vlaamse overheid als prioritair en relevant beschouwt voor beleidsvoorbereiding en -evaluatie
2. Zorgen voor kennisoverdracht via onder meer rapporten en seminaries. In totaal zijn er 14 onderzoekslijnen binnen SONO. Deze worden opgevolgd door onderzoekers van de vijf partnerinstellingen, namelijk UGent, KULeuven, Universiteit Antwerpen, Vrije Universiteit Brussel en de Arteveldehogeschool.

BELLON is de onderzoeksgroep inzake schoolbeleid van de Vakgroep Onderwijskunde van de Universiteit Gent. Een centraal uitgangspunt in deze onderzoeksgroep is dat de schoolcontext essentieel is voor kwalitatief onderwijs. Schoolcondities hebben een belangrijke invloed op de leerkrachten, het onderwijsproces en de leeruitkomsten van leerlingen. Bijgevolg zijn schoolleiders essentiële actoren die het rechtstreeks contact garanderen tussen schoolverantwoordelijken, leerkrachten, leerlingen en ouders. Scholen opereren evenwel niet in een vacuüm. Schoolbeleid kan alleen optimaal ontwikkeld worden indien dit gekaderd wordt binnen een regionaal en nationaal onderwijsbeleid.

Meer informatie: http://www.onderwijskunde.ugent.be/ en http://www.bellon.ugent.be/

SHERPPA is een onderzoeksgroep binnen de faculteit Economie en Bedrijfskunde van de Universiteit Gent die onderzoekers verenigt die wetenschappelijk onderzoek doen naar het ontwerp en de effectiviteit van sociaal-economisch beleid. Verschillende aspecten die aan bod komen zijn arbeidsmarktbeleid, internationale economisch beleid, macro-economische politiek en publiek-economisch beleid. De onderzoekers binnen de onderzoeksgroep publiceren hun onderzoek in belangrijke nationale en internationale tijdschriften.

Meer informatie: www.SHERPPA.be.

Het Steunpunt Diversiteit en Leren (SDL) is een R&D centrum met betrekking tot het thema ‘omgaan met diversiteit’. Naast brede school, (ouder)participatie, diversiteitbeleid op school, beeldvorming en leerkansen, sociaal-culturele diversiteit en integratie behoren talige diversiteit in onderwijs en krachtige leeromgeving (waaronder breed evalueren) tot de expertisedomeinen van SDL

Meer informatie: www.diversiteitenleren.be 

Het HIVA heeft sinds zijn ontstaan het thema onderwijs en sociale ongelijkheid als één van de speerpunten in zijn onderzoeksagenda gehad, met prioritaire aandacht aan de positie van de zwakste groepen en beleidsadviezen voor een beter rendement van het onderwijs voor deze groepen. Veel aandacht wordt ook besteed aan het (voltijds en deeltijds) beroepsonderwijs, de overgang tussen onderwijs en arbeidsmarkt, de doorstroming naar het hoger onderwijs, de participatie aan en het rendement van het levenslang en levensbreed leren, educatie en globalisering, en educatie in ontwikkelingslanden. Deze thema’s worden belicht vanuit diverse disciplines (psychologie, pedagogiek, sociologie, economie, interculturele wetenschappen, statistiek, ingenieurswetenschappen, …). De opdrachtgevers variëren van lokale overheden tot buitenlandse overheden en internationale organisaties.

Meer informatie: https://hiva.kuleuven.be/

Binnen het Centrum voor Onderwijseffectiviteit en -Evaluatie (CO&E) van KU Leuven zijn er drie grote onderzoekslijnen: (1) onderwijseffectiviteitsonderzoek, (2) schoolloopbaanonderzoek en (3) peilingsonderzoek. In deze drie lijnen worden doorgaans geavanceerde kwantitatieve methoden toegepast, waaronder multiniveaumodellen, groeicurvemodellen, structurele vergelijkingsmodellen, IRT-analyses, sociale netwerkanalyse, propensity score matching en survival analysis. De laatste jaren wordt deze kwantitatieve expertise aangevuld met een aantal collega’s die kwalitatief onderzoek doen. Het CO&E heeft een lange traditie in het longitudinaal opvolgen van een grote cohorte leerlingen doorheen het onderwijs in het LOSO, SiBO en LiSO-onderzoek. Deze zeer rijke databanken worden geanalyseerd door verschillende Vlaamse onderzoekers, vaak in samenwerking met CO&E. Het CO&E draagt bij aan de vooruitgang in (internationaal) state-of-the art onderwijsonderzoek, onder meer door het toepassen van nieuwe, sterke methodologie. Daarnaast investeren de onderzoekers bij CO&E ook in het vertalen van hun onderzoek naar de onderwijspraktijk en het onderwijsbeleid via studiedagen, Nederlandstalige boeken en artikels en bijdragen in de media.

Meer informatie: https://ppw.kuleuven.be/o_en_o/COE

Schoolpsychologie en Ontwikkelingspsychologie en Kind en Adolescent (SOKA) bestudeert de ontwikkeling van kinderen en jongeren in context. Via longitudinaal en interventie-onderzoek wordt inzicht verkregen in ontwikkelingsprocessen en beïnvloedende factoren. De onderzoekseenheid bestaat uit twee secties: Schoolpsychologie en Ontwikkeling van Kind en Adolescent.

Meer informatie: https://ppw.kuleuven.be/scad

De onderzoekseenheid Gezins- en Orthopedagogiek (OGOP) van de KU Leuven heeft als missie: (1) inzicht verwerven in de antecedenten, de aard en de gevolgen van typisch en atypisch opvoeden, en van typische en atypische ontwikkelings-, leer- en gedragsprocessen en (2) bijdragen aan de ontwikkeling van effectieve strategieën voor de preventie, diagnostiek en interventies ten aanzien van opvoedings-, ontwikkelings-, leer- en gedragsproblemen. Het OGOP heeft een lange traditie in het fundamenteel, toegepast als beleidsgericht onderzoek op het domein van onderwijs aan eerlingen met specifieke noden hetgeen resulteerde in vele doctoraten, wetenschappelijke publicaties en rapporten, Nederlandstalige boeken en artikels en bijdragen in de media.

Meer informatie: https://ppw.kuleuven.be/ogop

Het onderzoekscentrum LEER (Leuven Economics of Education Review) is opgenomen binnen de faculteit economie en bedrijfswetenschappen. Het centrum analyseert onderwijs- en onderwijs-arbeidsmarktvraagstukken vanuit een economische invalshoek en met economische instrumenten.

Meer informatie: www.econ.kuleuven.be/drc/leer.

ECON is een onderzoeksgroep van de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen (KU Leuven), campus Brussel, die pas recent is opgericht. De leden van deze onderzoeksgroep voeren onderzoek uit binnen subdomeinen zoals onderwijseconomie, arbeidseconomie, publieke economie, sporteconomie en internationale handel. Meerdere leden van ECON zijn tevens geaffilieerd met het onderzoekscentrum ‘Leuven Economics of Education Research’ (LEER).

Meer informatie: http://feb.kuleuven.be/drc/LEER

Binnen de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen (FEB) van de KU Leuven is er, over de verschillende campussen (Antwerpen, Brussel en Leuven) heen, een jarenlange traditie in onderzoek in een aantal relevante domeinen, zoals publieke economie/financiën, arbeidseconomie, onderwijseconomie en loopbaanstudies. In verschillende onderzoeksprojecten werd hierbij werd zowel campusoverschrijdend

binnen de FEB als met andere entiteiten (bv. HIVA) samengewerkt. Specifiek relevante aanwezige competenties is kennis van de historische en huidige financieringsmechanismen in het Vlaamse onderwijs en kennis van noodzakelijke statistisch/econometrische technieken zoals standaard (continue en discrete) regressie-modellen, multilevel analyses, survival analyse, regression discontinuity design en propensity score matching.

Meer informatie: http://feb.kuleuven.be/eng/research/home#

Het Centrum voor Taal en Onderwijs (CTO) is een academisch expertisecentrum verbonden aan de Faculteit Letteren van de KU Leuven dat als doel heeft om scholen in het leerplichtonderwijs en volwassenenonderwijs te ondersteunen bij het ontwikkelen, implementeren en evalueren van effectief taalonderwijs. In haar missie en werkzaamheden focust het CTO op sociaal kwetsbare eerste- en tweedetaalleerders van het Nederlands die onvoldoende van het onderwijs als hefboom kunnen gebruikmaken omwille van talige barrières. Het Centrum combineert het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek met de ontwikkeling van onderwijstools en initiatieven rond de professionalisering van leerkrachten, schoolteams en onderwijsondersteuners. Het CTO tracht bewust bruggen te bouwen tussen de wereld van het academisch onderzoek en de praktijk van het (taal)onderwijs door intensief samen te werken met schoolteams en pedagogische begeleiders, en treedt veelvuldig in interactie met het onderwijsbeleid omtrent de optimalisering van taalonderwijs en taalbeleid.

Meer informatie: http://www.cteno.be

De onderzoeksgroep Edubron (www.edubron.be) werd in 2000 opgericht en maakt deel uit van departement Opleidings- en Onderwijswetenschappen aan de Faculteit Sociale Wetenschappen van de Universiteit Antwerpen. Edubron streeft naar onderwijsonderzoek met impact: internationaal en lokaal. Het drijvende principe is het opzetten van kwaliteitsvol en innovatief onderzoek, met zowel academische als maatschappelijke relevantie. Op die manier wil het team een referentie zijn voor collega-academici, beleidsmakers en de onderwijspraktijk.

Meer informatie:  https://www.uantwerpen.be/nl/onderzoeksgroep/edub/

De onderzoeksgroep ‘Tempus Omnia Relevat’ werd in 1982 opgericht door enkele onderzoekers van het Centrum voor Sociologie van de Vrije Universiteit Brussel. Vandaag bestaat de groep uit een 20-tal onderzoekers met belangstelling voor cultuuranalyse. Voor TOR betekent dit het zichtbaar maken en systematisch bestuderen van oorzaken en gevolgen van culturele ontwikkelingen. Onder de algemene noemer “cultuur” bestuderen de TOR-leden communicatievormen, waarden, normen, overtuigingen, rituelen, kennisvormen, populaire en minder populaire kunst, jongeren en jongerencultuur, socialisatie en onderwijs, levensloopverwachtingen, … Kortom menselijke creaties waarvan de basis, de eigenheid en de effecten aan systematische studie kunnen worden onderworpen.

Meer informatie: http://www.vub.ac.be/TOR/

De Arteveldehogeschool is lid van de associatie universiteit Gent en is een kenniscentrum voor onderwijs, onderzoek en dienstverlening, waar studenten, medewerkers en strategische partners samenwerken en hun talenten ontwikkelen in een stimulerende en internationaal georiënteerde omgeving. Onderzoeks- en dienstverleningscentra (ODC’s) brengen onderzoekers en docenten samen over de verschillende opleidingen heen en bouwen deze speerpunten uit in onderzoeks- en dienstverleningsprojecten.

Meer informatie:  https://www.arteveldehogeschool.be/bachelor-na-bachelor-het-onderwijs-schoolontwikkeling